محمد جواد ظریف عصر روز یکشنبه در جمع خبرنگارانی که وی را در سفر به افغانستان همراهی می‌کردند با بیان این‌که «سفر فشرده و خوب و بسیار پرمحتوا با مقامات عالی‌رتبه سیاسی  افغانستان داشتیم» با اشاره به هدف سفرش به کابل اظهار داشت: در چندین ماه گذشته با مقامات افغانستان به دنبال تدوین چارچوبی برای تدوین روابط راهبردی بودیم که در آن مسایل امنیتی، اقتصادی، موضوعات منابع طبیعی و محیط زیست و پناهندگان مطرح شود. این مسایل با جدیت در  ماه‌های گذشته پیگیری شد و چندین پیش نویس حاوی اصول حاکم بر این برنامه ریزی بررسی شد تا به چارچوبی رسیدیم. بعد از چند جلسه بالاخره توافق کردیم تا برای عملیاتی کردن این اصول و تبدیل آن به یک توافق جامع در یک بازه زمانی مشخص پنج کمیته تشکیل دهیم.

وی ادامه داد: اول کمیته مبارزه با تروریزم و افراط و قاچاق مواد مخدر و همکاری های سیاسی است که با توجه به اشتراک چالش ها در این حوزه ها بررسی این مسایل مهم است. کمیته دوم  مربوط به همکاری‌های اقتصادی و ترانزیتی است. سیاست ایران همواره مبتنی بر افغانستانی آباد و توسعه یافته بوده است. از سویی افغانستان به آب های ایران نیاز دارد و ایران نیاز دارد خدمات مهندسی ارایه دهد و شرکت های دانش بنیان ما می توانند در این زمینه کمک کننده افغانستان باشند.

وی کمیته سوم را مربوط به حوزه آب و محیط زیست دانست و افزود: برای محیط زیست منطقه ما این مساله بسیار حساس است. ما تالاب هامون و حق آبه رود هیرمند و هریرود را داریم که باید این  موضوع همکاری و همراهی دو کشور قرار گیرد.

وزیر امور خارجه گفت: کمیته چهارم همکاری‌های آموزشی و فرهنگی است که ایران و افغانستان به عنوان دو کشور هم زبان و هم دین می‌توانند همکاری‌های گسترده‌ای در این زمینه‌ها داشته باشند. امروز  در ایران ۴۱۰ دانش آموز و ۱۷ هزار دانشجوی افغان داریم که می‌توانیم با حضور موثرتر در داخل افغانستان و تاسیس شعبات دانشگاه این همکاری‌ها را گسترش دهیم. همچنین همکاری در زمینه میراث فرهنگی و کتب درسی و غیره نیز می تواند مدنظر باشد.

وی کمیته پنجم همکاری‌ها را در رابطه با میهمانانی دانست که از افغانستان در ایران حضور دارند و تاکید کرد: باید این مساله سازماندهی شود. این مساله به تشریک مساعی نیاز دارد از جمله درباره تهیه برگه‌های هویتی برای اتباع افغان و سامان دادن به وضعیت مهاجران تا از موج ورود غیرقانونی پناهندگان بکاهیم.

وی گفت: این پنج کمیته به توافقاتی تبدیل می شود و طی چند ماه محقق می شود.

رییس دستگاه دیپلماسی اظهار کرد: این توافق حرکتی ملی و مهم در جهت منافع دو کشور است. ما ظرف هفته‌های آینده این کمیته‌ها را در سطح معاونان دستگاه‌های مختلف راه‌اندازی و پیگیری می‌کنیم و تا چند ماه آینده به توافق راهبردی خواهیم رسید.

ظریف تاکید کرد که تلاش اولیه ما رسیدن به نتیجه در یک بازه زمانی حداکثر ۶ ماهه است. برخی موضوعات سریع به نتیجه می رسد و برخی دیرتر اما ما توافق کردیم همه موضوعات که محقق شد به عنوان یک بسته ارایه کنیم.

وی در پاسخ به این پرسش که افغانستان هم به اندازه ایران در این‌باره جدی است؟ گفت: ما درباره پنج کمیته به توافق رسیدیم و جلسات امروز به ویژه جلسه با رییس‌جمهور که در آن مقامات موثر و مهم افغان حضور داشتند نشاندهنده عزم آنها برای رسیدن به توافق د این زمینه‌هاست.

وی درباره امنیت مرزها میان ایران و افغانستان تصریح کرد: کمیته مسایل امنیتی و مواد مخدر و مبارزه با تروریزم یکی از موضوعات مهمش امنیت مرزهاست. البته با توجه به شهادت مرزبانان و سفر من به پاکستان توافق خوبی کردیم از جمله استقرار جدی تر نیروهای مسلح مرزی پاکستان و توافق های دیگری هم کردیم برای ارتباط مستقیم بین مسولان امنیتی دو کشور که مانع تکرار فجایعی از این دست شویم.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر این‌که مساله آب و حق‌آبه رودهایی که میان ایران و افغانستان مشترک هستند و متاسفانه با احداث سد بر روی هیرمند مشکلات زیست محیطی و نیز کاهش جمعیت در منطقه سیستان ایران را شاهد هستیم، در این‌باره می‌توان امیدوار بود این مساله میان دو کشور حل و فصل شود؟ گفت: موضوع آب موضوع بسیار مهمی است و برای چندین دهه است که این مساله میان دو کشور مورد بحث است از این رو از مسایل مورد بحث ماست و در این توافق قرار شد یکی از این پنج کمیته آب و محیط زیست است. ما نه تنها موضوع حق آبه ایران را داریم، مساله تالاب هامون را داریم که از موضوعات دو جانبه و مسایل بین المللی و نیاز است در این‌باره هم به نتیجه برسیم.

رییس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این پرسش که اخیرا آقای حکمتیار عنوان کردند ایران در مسایل افغانستان دخالت نکند؟ گفت: مسوولان افغانستان به ما تاکید کردند موضع دولت افغانستان توسط آن‌ها بیان می‌شود و دیگران مواضع شخصی شان را بیان می‌کنند. موضع افغانستان درباره روابط با ایران تاکید بر روابط نزدیک است. ما همکاری خوبی در حوزه مبارزه با افراط و تروریسم داریم و این همکاری‌ها می‌تواند گسترش یابد.

وی در پاسخ به سوالی درباره آخرین موضع ایران درباره مذاکره با طالبان خاطرنشان کرد: محور روابط ما با افغانستان با دولت این کشور است و همه تحرکات ما بر اساس احترام به حاکمیت افغانستان است و برای حفط منافع و امنیت خود اقدامات لازم را با هماهنگی و اطلاع دولت افغانستان انجام داده و می‌دهیم.